AKP Grup Başkanvekili Bozdağ ve bir grup milletvekili, teklifi TBMM Başkanlığına sundu.AK Parti Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ, Anayasa değişikliği teklifini TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin'e sundu.Bozdağ, beraberinde bir grup milletvekiliyle Şahin'i makamında ziyaret ederek, hazırlanan Anayasa değişikliği teklifini verdi. TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin'e sunulan Anayasa değişiklik teklifi 26 maddeden oluşuyor. Maddelerden birisi geçici 3 maddeyi kapsıyor.Teklifte, Anayasa'nın 10, 20, 23, 41, 51, 53, 54, 69, 74, 84, 94, 125, 128, 129, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 156, 159. ve 166. maddelerinde değişiklik öngörülüyor. Teklifle, geçici 15. madde yürürlükten kaldırılması da yer alıyor.Anayasa değişikliği teklifinin yürürlük maddesinde, halkoyuna gidilmesi durumunda teklifin tümüyle oylanması öngörülüyor. Anayasa değişikliği teklifinde yer alan düzenlemeler şöyle:Madde (1): Anayasanın ''Kanun Önünde Eşitlik'' başlıklı 10. maddesinde değişiklik yapılıyor.Maddenin, ''kadınlar ve erkekler eşik hakları sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür'' şeklindeki 2. maddesine, ''Bu maksatla alınacak tedbirler, eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz. Çocuklar, yaşlılar ve engelliler, gibi özel süratle korunması gerekenler için alınacak tedbirler, eşitlik ilkesine aykırı sayılamaz'' hükümleri ekleniyor.Madde (2): Anayasa'nın, ''özel hayatın gizliliği'' başlıklı 20. maddesinde değişiklik öngörülüyor.Maddeye, ''Herkes kendisi ile ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir. Bu hak, kişinin kendisi ile ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsar. Kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızası ile işlenebilir'' hükmü ekleniyor.Madde (3): Anayasa'nın ''seyahat hürriyeti'' başlıklı 23. maddesinde değişiklik yapılıyor.Buna göre, ''vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle ve hakim kararına bağlı olarak sınırlandırabilecek.''-''HER TÜRLÜ İSTİSMARA KARŞI'' TEDBİR-Madde (4): Anayasa'nın ''Ailenin Korunması'' başlıklı 41. maddesinde değişiklik yapılıyor.Maddenin başlığı, ''Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları'' şeklinde değiştiriliyor, maddeye, çocukların korunması konusunda hükümler ekleniyor. Maddeye eklenen hüküm şöyle:''Her çocuk, yeterli himaye ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça ana ve babası ile kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahiptir. Devlet, her türlü istismara karşı, çocukları koruyucu tedbirleri alır.''-SENDİKA KURMA HAKKI-Madde (5): Anayasa'nın ''Sendika Kurma Hakkı'' başlıklı 51. maddesinin son fıkrası yürürlükten kaldırılıyor. Böylece, bir kişinin aynı zamanda ve aynı iş kolunda birden fazla sendikaya üye olmasının yolu açılıyor.Madde (6): Anayasa'nın 53. maddesinde değişiklik yapılıyor. Buna göre, memurlara ve diğer kamu görevlilerine toplu sözleşme yapma hakkı tanınıyor. Toplu sözleşme yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması halinde taraflar, Uzlaştırma Kuruluna başvurabilecek, kurul kararları kesin ve toplu sözleşme hükmünde olacak. Toplu sözleşmenin emeklilere yansıtılmasının yolu da açılıyor.Madde (7): Anayasa'nın ''grev hakkı ve lokavt' başlıklı 54. maddesinde değişiklik yapılıyor. Grev esnasında greve katılan işçilerin ve sendikanın kasıtlı veya kusurlu hareketleri sonucu grev uygulanan iş yerinde sebep oldukları maddi zarardan sendika sorumlu tutulamayacak. Siyasi amaçlı grev ve lokavt, dayanışma grevi ve lokavtı, genel grev ve lokavt, iş yeri işgali, iş yavaşlatma, verim düşürme ve diğer direnişlere ilişkin yasaklar kaldırılıyor.-PARTİ KAPATMA DAVALARI-Madde (8): Anayasa'nın, ''siyasi partilerin uyacakları esaslar'' başlıklı 69. maddesi değiştiriliyor.Buna göre, siyasi partilerin mali denetimi Sayıştay tarafından yapılacak.Siyasi partiler hakkında kapatma davası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın talebi üzerine, TBMM'de grubu bulunan her siyasi partinin 5'er üye ile temsil edildiği ve Meclis Başkanı'nın Başkanlığında oluşturulacak komisyonun üye tam sayısının üçte 2 çoğunluğu ve gizli oyla vereceği izin üzerine açılacak dava sonucunda Anayasa Mahkemesince karara bağlanacak. Komisyonun kararları, yargı denetimi dışında olacak. İzin talebinin Meclis'e ulaşmasından itibaren 30 gün içinde komisyon oluşturulacak ve komisyon kararını izin talebinin Meclise ulaşmasından itibaren en geç 60 gün içinde verecek. Meclis'teki siyasi parti gruplarınca izin talebiyle ilgili görüşme yapılamayacak, karar alınamayacak.Anayasa Mahkemesi, kapatma kararı veremeyecek, fiilin ağırlığına göre partinin devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılmasına karar verilecek.-KAMU DENETÇİLİĞİ-Madde (9): Anayasa'nın ''dilekçe hakkı'' başlıklı maddesinde değişiklik yapılıyor.''Kamu denetçiliği'' (ombudsman) kurumu oluşturuluyor.Kurum, TBMM Başkanlığına bağlı olarak kurulacak ve idarenin işleyişi ile ilgili şikayetleri inceleyecek. Kamu başdenetçisi, TBMM tarafından gizli oyla ve 4 yıl için seçilecek.-PARTİ KAPATMA VE MİLLETVEKİLLİĞİ-Madde (10): Anayasa'nın ''milletvekilliğinin düşmesi'' başlıklı 84. maddesinin son fıkrası yürürlükten kaldırılıyor.Buna göre, kapatma davasının kaldırılmasına paralel olarak, milletvekilliğinin düşürülmesi uygulaması da kaldırılıyor.Madde (11): Anayasa'nın, TBMM'nin Başkanlık Divanının oluşumunu düzenleyen 94. maddesinde değişiklik yapılıyor. Seçim süresinin 5 yıldan 4 yıla indirilmesi nedeniyle Başkanlık Divanının 2. dönem görev süresi konusunda düzenleme yapılıyor. Buna göre, Başkanlık Divanı 2. devre, dönemin sonuna kadar görev yapacak. Mevcut düzenlemede, Başkanlık Divanının 3 yıl için görev yapması öngörülüyor.-YÜKSEK ASKERİ ŞURA KARARLARI-Madde (12): Anayasanın, ''Yargı Yolu'' başlıklı 125. maddesinde değişiklik yapılıyor.Yüksek Askeri Şura kararlarına yargı denetimi getiriliyor.Yargı, bu yetkiyi, idari eylem ve işlemin hukuka uygunluğunun denetimiyle sınırlı kullanacak, yerindelik denetimi yapamayacak. AK Parti Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ, Anayasa değişikliği teklifinin bir uzlaşma metni olduğunu belirterek, ''Çünkü bütün olarak değerlendirildiğinde her konuda objektif, hukukun gereklerine ve milletimizin taleplerine uygun düzenlemeler yapılmıştır'' dedi.Anayasa değişiklik teklifini, beraberindeki bir grup milletvekiliyle Meclis Başkanlığına sunan Bozdağ, çıkışta gazetecilere açıklama yaptı. Bozdağ, Anayasanın bazı maddelerinde değişiklik öngören teklifi genel gerekçe, madde gerekçeleri ve teklif metniyle birlikte ve yeterli imzayla sunduklarını söyledi.Bundan sonraki süreçte TBMM İçtüzüğü ve Anayasa çerçevesinde, Anayasa Komisyonu ve Genel Kurul süreçlerinde Mecliste gerekli müzakerelerin yapılacağını anlatan Bozdağ, şunları kaydetti:''Dileğimiz o ki Anayasa Komisyonunda ve Genel Kurul çalışmaları sırasında, hem Mecliste grubu bulunan, bulunmayan siyasi partilerimizin hem bağımsız milletvekillerimizin, hem de sivil toplum örgütlerimizin ve konuya ilgi gösteren herkesin pozitif katkı sunmak suretiyle bu değişikliklerin iyileştirilerek, olgunlaştırılarak Meclisten geçmesidir. Teklif milletimiz, ülkemiz için hayırlı olsun. Demokrasinin, hukukun standartlarını yükselten, bireysel hakları daha güvence altına alan, sendikal hakları genişleten düzenlemeler içermektedir.''Bozdağ, ''Yeniden muhalefetle bir uzlaşı arayışına girecek misiniz?'' sorusuna, ''Şimdi arkadaşlarımız bağımsız milletvekilleriyle görüşüyorlar. Onlardan randevular alındı. Biz partilerimizle görüştük, onlara taslak metni ilettik. görüşlerini, eleştirilerini, değerlendirmelerini talep ettik. Tabii kamuoyundan,sivil toplum örgütlerinden gelenleri de metne yansıtarak Meclis Başkanına sunduk. Elbette bundan sonraki süreçte de hem komisyon hem de genel kurul görüşmeleri sırasına bütün siyasi partilerimizin ve milletvekillerimizin, herkesin, her kesimin katkısını bekliyoruz'' diye konuştu.-''DEĞİŞMEZ MADDELERİ MÜZAKEREYE AÇIK OLMADIĞIMIZI HER ZAMAN SÖYLEDİK''-Bir gazetecinin, ''BDP'nin bazı önerileri oldu, onların önerilerini nasıl değerlendiriyorsunuz? Özellikle ilk 3 maddenin değiştirilmesini teklif ettiler'' sözlerine karşılık Bozdağ, bugüne kadar Türkiye'nin yeni bir Anayasaya ihtiyacı olduğunu, ancak yeni Anayasa yapılırken 1, 2 ve 3. maddeleri ile bunların değiştirilemezliğini öngören 4. madde ve 174. madde hariç, tüm maddeleri konuşmaya hazır olduklarını her zaman ifade ettiklerini kaydetti.''Değişmez maddelerle ilgili teklifleri müzakereye açık olmadığımızı her zaman ifade ettik'' diyen Bozdağ, bunun dışında, kamuoyundan gelen bütün teklifleri değerlendirmeye özen gösterdiklerini belirtti.Kamuoyuna sundukları metnin, şimdiye kadar hazırlanmış bulunan değişik Anayasa önerilerinin değerlendirmelerinden hareketle bir uzlaşma metni olduğunu ifade eden Bozdağ, teklif bütün olarak değerlendirildiğinde, her konuda objektif, hukukun gereklerine ve milletin taleplerine uygun düzenlemeler yapıldığını söyledi. Metni değerlendiren herkesin bunu göreceğini dile getiren Bozdağ, ''Bu metninin esasında hazırlanmış bir uzlaşma metni olduğunu değerlendirenler yakından görecektir'' dedi. Bozdağ, Anayasa Değişikliği Teklifini TBMM Başkanlığına sunmasının ardından, gazetecilerin konuyla ilgili sorularını yanıtladı. Bir gazetecinin, ''Yüce Divan yolu hem Meclis Başkanı hem de TSK komuta kademesine de açılmış oldu. Bu eklemeye niçin gerek duyuldu? Eleştiri ya da öneri mi geldi? Bu konuda Genelkurmay ile de görüş alışverişiniz oldu mu?'' sorusuna karşılık Bozdağ, şunları söyledi:''Meclis Başkanı, Genelkurmay Başkanı, Hava, Deniz, Kara Kuvvetleri komutanları ile Jandarma Genel Komutanı'nın da görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesinde yargılanmalarına ilişkin bir değişiklik, teklifte yer almaktadır. Esasında 250. maddeyle ilgili CMK değişikliğinin kamuoyunda tartışılması sırasında, kamuoyunun her kesiminden bu konuda değişik talepler geldi. Anayasanın ilgili maddesine bu konunun monte edilmesinin doğru olacağı ve ortada bir boşluk olduğuna dair eleştiriler ve bunun düzeltilmesine dair öneriler oldu. Biz o süreçte ve daha sonraki süreçte, kamuoyundan bu yönde gelen talepleri, eleştirileri değerlendirdik. Gerçekten ortada boşluk olarak nitelendirilebilecek bir durum var. Onu düzeltmek, bir ihtiyacı gidermek, kamuoyunun taleplerini değerlendirmek için yaptık.''Bozdağ, soruyu soran gazetecinin ''Ben soruma tam olarak yanıt alamadım'' demesi üzerine, ''Ben şunu söyledim: biz bu konuyla ilgili kamuoyunda yaşanan tartışmalar ve o dönemde dile getirilen talepler çerçevesinde bu değerlendirmeyi yaptık'' karşılığını verdi.-''UMARIM NİSAN AYI İÇİNDE SONUÇLANDIRILIR''-Teklifin Anayasa Komisyonunda ne zaman görüşüleceği sorusuna Bozdağ, ''Tabii Komisyon gündemine hakim...Bunda sonraki süreç bizden çıktı. Milletvekili arkadaşlarımızla birlikte teklifi Meclis Başkanı'na sunduk. Bundan sonraki süreç, Meclis Başkanı'nın teklifi Komisyona havale etmesi, Komisyon Başkanı'nın bunu gündem yaparak görüşmesidir. Bunların tamamı bizim dışımızda olan işlerdir. Meclisin Anayasa ve İçtüzük hükümlerine göre bundan sonraki süreç, Meclis Başkanı ve Komisyon Başkanı tarafından icra edilecektir'' dedi.Bozdağ, ''AK Parti olarak bir takviminiz var mı?'' sorusuna, Mecliste görüşülmesiyle ilgili Anayasa ve İçtüzük hükümleri olduğunu kaydederek, Anayasa Komisyonunun 48 saat geçmeden gündeme almasının söz konusu olmadığını, ayrıca Komisyon görüşmelerinin ne zaman biteceğini bilemediklerini, bunun oradaki çalışmaların seyrine bağlı olduğunu anlattı. Teklifin daha sonra Genel Kurul aşaması olduğunu hatırlatan Bozdağ, ''Umarımız Nisan ayı içerisinde Komisyon ve Genel Kurul çalışmaları, en geniş katılım ve müzakereyle sonuçlandırılır'' diye konuştu.-''ÇİÇEK'İN GELMEMESİ...''-Bir gazetecinin, ''Sayın Cemil Çiçek, muhalefetin, 'Hükümetin Anayasası, Projesi' şeklindeki eleştirilerine önlem amaçlı mı buraya gelmedi?'' sorusuna Bozdağ, şu yanıtı verdi:''Bazı arkadaşlarımızın bağımsız milletvekilleriyle görüşmeleri için dünden randevu talep edildi. Bir kısmının randevusu bu saate tekabül etti, bir kısmı da başka şekilde....Biz hep söyledik; Anayasa değişikliği milletvekillerinin teklifiyle olan, Mecliste görüşülerek neticelendirilen bir konudur. Gerek Sayın Cemil Çiçek, gerek Sayın Sadullah Ergin hem bakandır, ama aynı zamanda TBMM üyesi milletvekilleridir. Onun için şekli birtakım şeylerle konuyu çarpıtarak birtakım şekil ve usul tartışmaları içerisinde, esasın özünü ortadan kaçırma gayretleri yanlıştır. Milletvekilidir onlar. Onlar da burada olabilirdi. Ama şu anda milletvekili arkadaşlarımın bir kısmıyla birlikte teklifi TBMM'ye sunduk. Onun dışındaki eleştiriler, sadece bahane üretme eleştirileridir. ''-''BEKLENTİLER HEP BOŞA ÇIKTI''-Bozdağ, ''Referandum sınırını aşamayacağınıza yönelik bir endişe taşıyor musunuz? Çünkü AK Parti içinde de bu pakete destek vermeyenler olduğu belirtiliyor. Böyle bir kaygınız var mı?'' sorusuna karşılık, şunları söyledi:''Bizim 330 ile ilgili herhangi bir tereddütümüz kesinlikle yok. Bu konu, milletvekillerinin takdirinde. Ama milletvekillerimizin zaten Anayasa değişiklikleri konusunda hepsinin kendi bölgelerinden gelen talepler var. Onların hepsinin Meclis çalışmalarında seyrini görecektir. Milletvekillerimiz içinde bu konuda bir sıkıntı yok. Ama başka yerlerde sıkıntı var. AK Parti içinde, milletvekilleri arasında sıkıntı varmış gibi, problem varmış gibi, bir takım spekülatif değerlendirmeler ve haberler yapmak suretiyle problem ve sıkını yaratmaya uğraşan birtakım haber, yayın ve beklentiler var. Ama bütün bu beklentiler bugüne kadar hep boşa çıktı. Bu süreçte bunun bir kez daha boşa çıktığını herkes görecektir. Bu beklentiyi dillendirenler de haber yapanlar da görecektir.''Teklifin, 215 milletvekilinin imzasıyla Meclis Başkanlığına verildiği belirtildi.
