Zonguldak?ta maden ocağında meydana gelen grizu patlamasınıT.C Başbakanı ?kader? olarak niteledi. Başbakan, ?Bu mesleğinkaderinde bu var.? hükmünden sonra eleştirenleri de, ?Senin kadere imanın yoksa ben seninle tartışacak değilim. Bunu sağa sola çekmeye ne fikri ne de düşünce derinliğin yetmez!? sözleriyle, ?imansızlıkla? en azından inanç yetersizliği ve bilgisizlikle suçladı.Toplumsal olayları ve teknik yetersizlikler nedeniyle meydana gelen kazaları dini referanslarla açıklama, başbakanın ve öteki AKP yöneticilerinin öteden beri başvurdukları bir yöntem. Bu, sorumluluktan kolayca sıyrılma yöntemidir. Prof.Ali Çarkoğlu ile Ersin Kalaycıoğlu?nun ortaklaşa gerçekleştirdiği araştırmaya göre, ?Türkiye?de deneklerin yalnızca %28?i hayatın akışını kendimizin değiştirebileceğimize? inanmaktadır. Yani Türkiye?de insanlarımızın büyük çoğunluğu başbakanı onaylamaya hazırdır. Olayın,görünmez ve karşı çıkılmaz bir güçten kaynaklandığını söyler,karşı çıkanları da, ?imansızlıkla?, dini bilmemekle suçlarsın olur biter. ********* Teolojik kadercilik; belli kültürel inanç sistemine teslimiyet, sorgulama yapmadan kabul etme, boyun eğme anlayışıdır. Hemen tüm dinlerde ve mitolojide insan davranışlarının doğaüstü güçler tarafından belirlendiğine inanılır. Hatta çok tanrılı dinlerde bir de ?Kader Tanrısı? vardı.Kaderci anlayışa göre, Tanrı ebedidir; her şey (değiştirilemez şekilde) önceden belirlenmiştir. İnsanoğlu kendi dışındaki olayları değiştiremez. Olayları kabul etmekten, yani ?kadere boyun eğmekten?başka yol yoktur. Antik Yunan?da, Sümer?de, Hint Mitolojisi?nde, Mısır?da, kısacası çok tanrılı dinsel inançlardavarolan bu anlayış, tek tanrılı dinlerde de gelişerek varlığını sürdürmüştür. Kadercilik,Musevi ve Hıristiyan inancına nazaran İslamiyet?te daha ağır basar. Hristiyan?lık ve Musevilik önceden belirleme yerine, insana az-çok seçme şansı tanımaktadır.Oysa İslamiyet?te alınyazısı önceden yazılmıştır. Kuran?da, ??Yeryüzünde vuku bulan her şey, başa gelen her musibet önceden belirlenmiştir.??Her şeyi yaratan ? ve mukadderatı tayin eden Allah?tır.?Buyurur.İslami anlayış, ?kadere inanmayı, tevekkülü,ruhun anahtarı,?şükretmeyi ?mutluluk kapısını açan anahtar? sayar. ********* Kadere, alınyazısına inanmak, olayları ve yaşamı sorgulamamaktır. ?Her şey önceden belirlendiğine göre,? ?her şey olacağına varır.? Kaderciliği içselleştirmek kimizamanrahatlık da sağlayabilir. Artık uğraşmanıza, yaşamınızı istediğiniz yönde biçimlendirmek için çaba harcamanıza gerek yoktur. Sarhoş bir adamın kullandığı arabanın size çarpması, göçük altında kalmanız ya da depremde yapsatçının yaptığı evin üstünüze çökmesi sizin kaderinizdir. Bu işte ne ?sarhoş araba kullanan şoförün?, ne ?maden işletmecisin?ne de ?çürük bina yapan yapsatçının? kabahati yoktur. Tüm neden, sizin o anda orada bulunmanıza yol açan kaderinizdir. Kadere boyun eğmek, olayları sorgulamamak, değişime, insanın kendi yaşamını,dünyayıdeğiştirebileceğine inanmamaktır. Her şeyi kadere bağladığın zaman, artık özgür iradenle yaşamayıdeğil, başkalarına tabi, (kul) olarak yaşamayı tercih etmişsin demektir. Kadercilik, yaşamı belirsizleştirir. Çünkü yarın ne olacağı belli değildir. Bu anlayış, bireyin ve kitlelerin mücadele gücünü kıran, egemenlerin politik ve ekonomik hegemonyasını pekiştiren; politikacıların işini kolaylaştıran bir anlayıştır. Politikacılar, her başarısızlığı, önlenebilir, en azından etkisi asgariye indirilebilir doğal olayları kadere yıkarak işin içinden sıyrılırlar. İşte olaylar karşısında başkanın yaptığı tamda budur.Olayları kadere bağlayarak işin içinden sıyrılmaya ve karşı çıkanları da o bilinen ?din silahı? ile tehdit ederek susturmaya çalışıyor. Ancak başbakan her kesi kaderine boyun eğmeye çağırırken, kendisinin, aile bireylerinin, partisinin başına gelen ve ya gelebilecek şeyleri her nedense ?kader? değil, insanların eseri olarak görerek karşı çıkıyor ve değiştirmek için büyük çaba harcıyor. Mesela üniversiteye alınmayan çocuklarını Amerika da okutuyor; partisinin kapatılma davası için, ?kaderde varsa olur? demiyor; önlemek için büyük mücadele yürütüyor. Dünyayı değiştirmek için önce, kaderimizi değiştirmek için mücadele etmek gerekir.*avukat av_isahin@hotmail.com
